Schaken scherpt de geest
Ik ben een fanatieke clubschaker. Ik draag als voorzitter van de Stichting Limburg Schaakt en het voorzitterschap van Schaakvereniging Maastricht mijn steentje bij aan de schaakcultuur van Zuid-Limburg. Zelf ben ik ook geen onverdienstelijk speler: enkele jaren geleden werd ik driemaal op rij kampioen van Maastricht .
Ik zie in schaken veel mogelijkheden om de zogenoemde 21e-eeuwse vaardigheden te ontwikkelen, zoals bijvoorbeeld computational thinking. In het boek Digitale Intelligentie schrijf ik hierover:
"Hoewel het voor de hand ligt om bijvoorbeeld in het onderwijs al vroeg te beginnen met het aanleren van programmeren om de vaardigheid computational thinking te ontwikkelen, is dit waarschijnlijk een (te) enge benadering. De specifieke vaardigheden binnen computational thinking kunnen ook op totaal andere (onverwachte) domeinen tot ontwikkeling worden gebracht.
Het is niet zonder reden dat het schaakspel in veel landen – ook in Nederland – aan populariteit wint binnen het onderwijs en regelmatig zelfs wordt opgenomen in het curriculum. Alle vier de aspecten van computational thinking komen in deze denksport namelijk expliciet aan bod. Maar ook bijvoorbeeld in het kunstonderwijs kunnen veel zinnige dwarsverbanden worden gelegd, zoals wanneer het gaat om abstraheren en ontrafelen. De ontwikkeling van computational thinking is dus niet exclusief het domein van de techniekdocent!
Wanneer je computational thinking ontwikkelt, dan vergroot dat je inzicht in de sterk gedigitaliseerde wereld. Je gaat verbanden zien en ontwikkelingen overvallen je minder doordat je de samenhang doorziet. Net zoals de oermens angst had voor het onweer, stelt inzicht in de meteorologie gerust. Het onweer is niet langer de toorn Gods, maar logisch en verklaarbaar: je zoekt een veilig onderkomen en wacht de bui met vertrouwen af."
Voor de schakers onder ons hier een mooi partijfragment (waar ik wel trots op ben):